Zakup przydomowego magazynu energii pozwala nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego prosumenta. To również sprawdzony sposób na poprawę autokonsumpcji, a w nowym systemie rozliczeń gwarantuje poprawę rentowność inwestycji w instalację PV. Analiza produkcji przykładowej mikroinstalacji potwierdzenia tę tezę.

Nowe realia rynku

Kwiecień to czas zmian w fotowoltaice. Od 1 kwietnia wszyscy prosumenci, którzy zgłaszają swoją instalację, będą rozliczani według net-meteringu tylko do 30 czerwca. Później zostaną objęci net-billingiem.

Oznacza to, że nadwyżki energii wyprodukowanej przez przydomowe instalacje fotowoltaiczne nie będą już trafiały do sieci elektroenergetycznej, a zostaną sprzedane w oparciu o ich uśrednioną cenę z poprzedniego miesiąca, obliczoną na podstawie notowań z Rynku Dnia Następnego. W przypadku niższej produkcji prosument będzie musiał zakupić energię po cenie detalicznej od spółki dystrybucyjnej. Więcej o nowym systemie przeczytasz tutaj.

W obecnych realiach rynkowych cena 1 kilowatogodziny kupionej od dostawcy energii to ok. 90 groszy. Z kolei według notowań RDN nadwyżka energii może zostać sprzedana po ok. 40 groszy. Warto zatem ograniczyć sprzedaż niewykorzystanej energii maksymalizując poziom autokonsumcji.

Jak zwiększyć autokonsumpcję?

Jedną z metod jest inwestycja w magazyn energii. Jego zakup wydaje się tym bardziej uzasadniony, ponieważ od 15 kwietnia właściciele instalacji mogą korzystać z dofinansowania wypłacanego w ramach programu Mój Prąd 4.0. Inaczej niż w poprzednich edycjach, tym razem środki trafią również do inwestorów, którzy zdecydują się na zakup przydomowych magazynów energii. Według najnowszych informacji opublikowanych przez NFOŚiGW inwestorzy mogą liczyć nawet na 7 500 złotych bezzwrotnego wsparcia.

Beneficjentami programu Mój Prąd mogą zostać również inwestorzy, którzy zakupią systemy HMS. Jego oprogramowanie pozwala na lepsze zarządzanie energią wyprodukowaną przez instalację fotowoltaiczną oraz zwiększenie poziomu autokonsumpcji. Prosument może również zakupić pompę ciepła, która pozwoli na wykorzystanie części produkcji z instalacji PV do ogrzania domu. Dla posiadaczy pojazdów z napędem elektrycznym bardzo dobrym rozwiązaniem będzie zakup ładowarki dla takich samochodów.

Rentowność instalacji z magazynem energii

Na bazie przykładowej instalacji prosumenckiej można oszacować zyski z zakupu magazynu energii i poziom niezależności od sieci elektroenergetycznej, który zostanie osiągnięty przez inwestora decydującego się na zakup takich urządzeń.

Do celów obliczeniowych analizie została poddana praca przykładowej instalacji o mocy 10 kW oparta o moduły Trina Solar Vertex S 385 W, w której energia elektryczna jest konwertowana, dzięki falownikowi hybrydowemu Sofar Solar HYD 10KTL-3PH. W symulacji przyjęto założenia, że elektrownia PV znajduje się na dachu nachylonym pod kątem 30° i jest skierowana na południe. Taka instalacja produkuje ok. 11 tysięcy kWh energii rocznie. W przypadku elektrowni PV bez magazynu energii prosument zużyje jedynie ok. 35% tej wartości, czyli ok. 3 300 kWh. Pozostała część zostanie sprzedana po rynkowej cenie, która obecnie wynosi ok. 40 groszy za kWh. Jednak po zachodzie słońca oraz w pochmurne dni energia będzie musiała zostać zakupiona, ale już po cenie detalicznej, która średnio wynosi 90 groszy za kWh.

Według danych, średnie roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną gospodarstwa domowego liczącego 4 osoby wynosi ok. 6500 kWh. Zatem prosument będzie mógł w ciągu 12 miesięcy sprzedać 7700 kWh, czyli zarobi na tej transakcji ok. 3080 złotych.

Jednak w okresie zmniejszonej produkcji inwestor zostanie zmuszony zakupić brakującą energię. Według przyjętych założeń, rocznie będzie potrzebował dodatkowych 3200 kWh, za które zapłaci 2880 złotych. Taka transakcja zmniejszy jego potencjalny zysk ze sprzedaży energii z poziomu ponad 3000 złotych do 200 złotych.

Oszczędzanie przez magazynowanie

Jak zmieniłaby się struktura tych wydatków, gdyby prosument zainwestował w przydomowy magazyn energii?

Jeśli właściciel instalacji zdecydował się na zakup np. baterii AMASS GTX3000-H o pojemności znamionowej 10 kWh poziom jego autokonsumpcji wzrósłby o ok. 20% do poziomu 55%. Z tego wynika, że przy takim samym zużyciu energii prosument pokryje większość swojego zapotrzebowania, ponieważ wykorzysta on aż 6000 kWh energii wyprodukowanej z paneli PV.

Pozostałe 5000 kWh zostanie sprzedane za 2000 złotych, a brakujące 500 kWh inwestor zakupi za 450 złotych. Oznacza to, że wciąż na jego koncie pozostaje 1650 złotych. Zatem przy zwiększeniu nakładów inwestycyjnych prosument osiąga znacznie większe zyski w porównaniu z osobami, które nie zakupiły magazynu energii.

Ucieknij od wysokich cen energii w instalację hybrydową fotowoltaikę

Jeszcze przed kilkoma miesiącami wielu publicystów przekonywało, że system net-billingu przekreśli jakiekolwiek zyski z instalacji PV. Jednak ceny energii elektrycznej dla odbiorców indywidualnych tylko w tym roku wzrosły o 24% i będą rosły w najbliższych latach.

Ten trend jest wyjątkowo korzystny dla nowych prosumentów, ponieważ zwiększa wartość wyprodukowanej przez nich energii. W obecnych realiach rynkowych zakup komponentów niezbędnych do budowy instalacji omawianej w poprzednim akapicie będzie kosztować inwestora ok. 50 000 złotych. Przy założeniu, że cena energii rocznie będzie zwiększać się o 5%, należy spodziewać się zwrotu z takiej inwestycji w ósmym roku po jej zrealizowaniu.

Wykres 1. Bilans ekonomiczny przykładowej instalacji PV rozliczanej według systemu net-billingu, dla instalacji o mocy 10 kW bez magazynu energii, przy autokonsumpcji 35%. Symulacja została wykonana za pomocą kalkulatora opłacalności PV, który jest dostępny na stronie Solfinity. Koszt inwestycji za 1 kW oszacowano na 5 700 złotych.

Z kolei podniesienie autokonsumpcji do 50% i inwestycja w zestaw baterii akumulatorowych zwiększa kapitał potrzebny do zainwestowania w fotowoltaikę o ok. 40%. Jednak oszczędności wynikające z korzystania z energii wyprodukowanej przez panele PV wieczorami i w czasie niższej produkcji oraz dofinansowania z programu Mój Prąd zwiększają atrakcyjność inwestycji. W przypadku omawianej instalacji stopa zwrotu jest o rok dłuższa, jednak dalsze oszczędności wynikające ze zwiększonej autokonsumpcji sprawiają, że licząc cały okres eksploatacji elektrowni fotowoltaicznej przyniesie ona większe zyski niż ta sama instalacja bez magazynu energii.

Wykres 2. Bilans ekonomiczny przykładowej instalacji PV rozliczanej według systemu net-billingu, dla instalacji o mocy 10 kW, wyposażonej w magazyn energii o pojemności znamionowej 10 kWh, przy autokonsumpcji na poziomie 55%. Inwestycja została objęta dotacją z programu Mój Prąd w wysokości 7 500 złotych. Symulacja została wykonana za pomocą kalkulatora opłacalności PV, który jest dostępny na stronie Solfinity. Koszt inwestycji za 1 kW oszacowano na 7 000 złotych.

Powyższe obliczenia zostały wykonane na podstawie Kalkulatora opłacalności PV, który jest dostępny tutaj.

Nie warto tracić energii

Analiza produkcji i stopy zwrotu z tej przykładowej instalacji pokazuje, że maksymalizacja autokonsumpcji pozwala zaoszczędzić ok. 1450 złotych rocznie, poprzez ograniczenie sprzedaży nadwyżek energii do sieci. Wymaga to jednak dodatkowych inwestycji i zakupu magazynu energii. Dzięki rządowym programom dofinansowań oraz korzyściom płynącym z montażu tego urządzenia koszt jego zakupu szybko się zwróci. Na korzyść inwestora działają również realia rynkowe. Wszystkie prognozy nie pozostawiają złudzeń- detaliczna cena 1 kWh będzie nadal rosła, a ten trend stanie się dodatkowym bodźcem, który zniechęci właścicieli elektrowni fotowoltaicznych do sprzedaży niewykorzystanych kilowatogodzin.